SynBio in Action | ชีววิทยาสังเคราะห์อยู่ที่ไหน [EP.03]: Textile Industry พัฒนาอุตสาหกรรมสิ่งทอด้วยชีววิทยาสังเคราะห์

อุตสาหกรรมสิ่งทอและเครื่องนุ่งห่ม ซึ่งมีมูลค่ากว่าล้านล้านดอลลาร์สหรัฐ กำลังเผชิญหน้ากับวิกฤตการณ์ด้านความยั่งยืนอย่างรุนแรง กระบวนการผลิตแบบดั้งเดิม ตั้งแต่การเพาะปลูกเส้นใยธรรมชาติที่ใช้น้ำและสารเคมีมหาศาล (1) ไปจนถึงการพึ่งพาเชื้อเพลิงฟอสซิลในการผลิตเส้นใยสังเคราะห์ (2)  และกระบวนการฟอกย้อมที่ปล่อยสารพิษลงสู่แหล่งน้ำ ได้สร้างผลกระทบเชิงลบต่อสิ่งแวดล้อมอย่างเป็นระบบ (3) และทวีความรุนแรงขึ้นจากวัฒนธรรม Fast Fashion ที่ส่งเสริมการบริโภคเกินพอดีและสร้างขยะสิ่งทอมหาศาล มีการประเมินว่าในแต่ละปีมีขยะสิ่งทอเกิดขึ้นถึง 92 ล้านตัน โดย 57% ถูกนำไปฝังกลบ และอีก 25% ถูกเผาทำลาย (4)

ท่ามกลางความท้าทายนี้ เทคโนโลยีชีววิทยาสังเคราะห์ (Synthetic Biology หรือ SynBio) ได้ก้าวขึ้นมาเป็นเทคโนโลยีเปลี่ยนเกม (Game-Changing Technology) ที่มีศักยภาพในการปฏิวัติอุตสาหกรรมสิ่งทอทั้งอุตสาหกรรม SynBio ซึ่งเป็นการประยุกต์ใช้หลักการทางวิศวกรรมเพื่อออกแบบและสร้างระบบชีวภาพขึ้นใหม่ ช่วยให้เราสามารถตั้งโปรแกรมให้จุลินทรีย์ เช่น ยีสต์ แบคทีเรีย หรือสาหร่าย กลายเป็น “โรงงานชีวภาพ” (Bio-factories) ที่สามารถผลิตวัสดุและสารเคมีที่ต้องการได้อย่างมีประสิทธิภาพและยั่งยืน โดยใช้กระบวนการหมักแม่นยำ

การประยุกต์ใช้ SynBio ในอุตสาหกรรมสิ่งทอ

ศักยภาพของชีววิทยาสังเคราะห์ไม่ได้จำกัดอยู่แค่แนวคิด แต่ได้ถูกนำมาประยุกต์ใช้จริงในทุกขั้นตอนของอุตสาหกรรมสิ่งทอ ตั้งแต่การสร้างสรรค์เส้นใยชนิดใหม่ การปฏิวัติกระบวนการย้อมสี ไปจนถึงการเพิ่มคุณสมบัติพิเศษที่ไม่เคยมีมาก่อนให้กับเนื้อผ้า นวัตกรรมเหล่านี้กำลังเปลี่ยนโฉมหน้าของสิ่งที่เราสวมใส่

การผลิตเส้นใยชีวภาพ (Bio-Fabrication)

SynBio กำลังสร้างนิยามใหม่ของคำว่า “เส้นใย” โดยเปลี่ยนจากการเก็บเกี่ยวจากพืชหรือสกัดจากปิโตรเลียม มาเป็นการ “เพาะเลี้ยง” วัสดุขึ้นมาในห้องปฏิบัติการ

• เส้นใยโปรตีน (Protein-Based Fibers) นวัตกรรมที่โดดเด่นที่สุดคือใยไหมแมงมุมสังเคราะห์ ซึ่งเป็นวัสดุในตำนานที่มีคุณสมบัติที่น่าสนใจ แข็งแกร่งและเหนียว (5) บริษัทผู้บุกเบิกอย่าง Bolt Threads (สหรัฐอเมริกา; ปัจจุที่หันไปทำธุรกิจอื่น) และ Spiber (ญี่ปุ่น) ได้ทำการดัดแปลงพันธุกรรมของยีสต์และแบคทีเรียให้สามารถผลิตโปรตีนใยแมงมุมผ่านกระบวนการหมัก (6) ในทำนองเดียวกัน Modern Meadow (สหรัฐอเมริกา) ได้พัฒนาการผลิต “หนังชีวภาพ” โดยใช้ยีสต์ที่ถูกดัดแปลงให้ผลิตคอลลาเจน ซึ่งเป็นโปรตีนองค์ประกอบหลักของหนังสัตว์ ทำให้ได้วัสดุที่มีลักษณะและคุณสมบัติเหมือนหนังแท้โดยไม่ต้องเลี้ยงหรือฆ่าสัตว์เลย (7) 

   

• วัสดุจากไมซีเลียม (Mycelium-Based Materials) ไมซีเลียม ซึ่งเป็นโครงสร้างร่างแหคล้ายรากของเห็ดรา เป็นอีกหนึ่งทางเลือกสำหรับการทำหนังเทียม บริษัทอย่าง MycoWorks และ Ecovative Design ได้พัฒนากระบวนการเพาะเลี้ยงไมซีเลียมให้เติบโตเป็นแผ่นวัสดุที่มีความทนทาน ยืดหยุ่น และสามารถย่อยสลายได้ทางชีวภาพ (8) 

   

• โพลิเมอร์ชีวภาพและเส้นใยเซลลูโลสขั้นสูง (Advanced Bio-Polymers and Regenerated Fibers) นอกเหนือจากโปรตีนแล้ว SynBio ยังสามารถสร้างโพลิเมอร์ชีวภาพชนิดอื่นๆ ได้อีกด้วย Mango Materials (สหรัฐอเมริกา) ใช้แบคทีเรียที่สามารถเปลี่ยนก๊าซมีเทน (ก๊าซเรือนกระจก) ให้กลายเป็นโพลิเมอร์ที่ย่อยสลายได้ในชื่อ PHA (Polyhydroxyalkanoates) ซึ่งสามารถนำมาผลิตเป็นเส้นใยโพลีเอสเตอร์ชีวภาพได้ (9) ขณะเดียวกัน Algiknit (สหรัฐอเมริกา) กำลังพัฒนาเส้นใยจากสาหร่ายทะเล ซึ่งสามารถเติบโตได้เร็วและไม่ต้องการที่ดินหรือน้ำจืดในการเพาะปลูก (9)  นอกจากนี้ นักวิจัยยังพยายามสร้างทางเลือกให้กับเส้นใยสังเคราะห์ที่สร้างปัญหาสิ่งแวดล้อม เช่น อีลาสเทน (หรือสแปนเด็กซ์) ซึ่งทำให้การรีไซเคิลผ้าเป็นไปได้ยาก โดยมีการพัฒนาอีลาสเทนชีวภาพจากแหล่งต่างๆ เพื่อแก้ปัญหานี้ (10) 

การย้อมสีชีวภาพ (Bio-Coloration)

กระบวนการย้อมสีเป็นหนึ่งในขั้นตอนที่สร้างมลพิษมากที่สุด แต่ SynBio กำลังนำเสนอทางออกที่ไม่สร้างมลพิษและยั่งยืนผ่านการใช้จุลินทรีย์

สีย้อมจากจุลินทรีย์ (Microbial Dyes) แทนที่จะสังเคราะห์สีย้อมจากสารเคมีปิโตรเลียม บริษัทอย่าง Colorifix (สหราชอาณาจักร), Tinctorium Bio (สหรัฐอเมริกา) และ Pili bio (ฝรั่งเศส) ใช้เทคนิคทางวิศวกรรมชีวภาพเพื่อดัดแปลงจุลินทรีย์ให้กลายเป็นโรงงานผลิตเม็ดสีขนาดจิ๋ว (5) จุลินทรีย์เหล่านี้สามารถผลิตและฝังเม็ดสีลงบนเส้นใยผ้าได้โดยตรงในถังหมัก (11) วิธีการนี้มีข้อดีเหนือกว่าการย้อมแบบดั้งเดิมอย่างมหาศาล จากข้อมูลของ Colorifix กระบวนการของพวกเขาสามารถลดการใช้น้ำได้ถึง 77%, ลดการใช้ไฟฟ้าได้ 53%, และลดการปล่อยก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์ได้ 31% (11) ที่สำคัญที่สุดคือ ไม่ต้องใช้สารเคมีอันตรายจำนวนมากที่ใช้ในกระบวนการย้อมแบบเดิมเกือบทั้งหมด (2) นอกจากนี้ กระบวนการยังสามารถใช้วัตถุดิบตั้งต้นจากของเสียทางการเกษตรได้ ซึ่งช่วยเพิ่มความยั่งยืนและลดต้นทุนไปพร้อมกัน (3)

สีย้อมผ้าจากแบคทีเรีย บริษัท Colorifix
(ภาพจาก Colorifix – Earthshot Prize Finalist 2023)

ในแง่ของประสิทธิภาพ สีย้อมจากจุลินทรีย์มีความคงทนของสี (Color Fastness) ที่ดี โดยเฉพาะเมื่อเทียบกับสีย้อมธรรมชาติหลายชนิด และมีศักยภาพในการยึดเกาะกับเส้นใยได้ดี (12) อย่างไรก็ตาม ปัญหาหลักยังคงอยู่ที่การผลิตสีที่หลากหลายและสม่ำเสมอในแต่ละรอบการผลิตให้เทียบเท่ากับสีย้อมสังเคราะห์ ซึ่งเป็นมาตรฐานที่อุตสาหกรรมแฟชั่นคาดหวัง (11) ปัจจุบันได้มีการวิจัยและพัฒนาในด้านการใช้สารช่วยย้อม (Mordant) ที่เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อม หรือการใช้ตัวทำละลายชนิดใหม่ๆ เพื่อปรับปรุงคุณสมบัติด้านประสิทธิภาพเหล่านี้  

การตกแต่งสำเร็จและผ้าคุณสมบัติพิเศษ (Bio-Finishing and Functional Fabrics)

การประยุกต์ใช้ SynBio ไม่ได้หยุดอยู่แค่การสร้างวัสดุพื้นฐาน แต่กำลังก้าวไปสู่การสร้างสรรค์ผ้าที่มี “คุณสมบัติพิเศษ” ซึ่งเป็นการเปลี่ยนผ้าธรรมดาๆให้กลายเป็นเทคโนโลยีที่สวมใส่ได้

• สารเคลือบชีวภาพ (Sustainable Coatings) SynBio สามารถใช้ในการออกแบบจุลินทรีย์ เช่น สาหร่าย ให้ผลิตน้ำมันชีวภาพที่สามารถนำมาใช้เป็นสารเคลือบกันน้ำ (Hydrophobic) สำหรับเสื้อผ้ากีฬา แทนที่การใช้สารเคมีในกลุ่มฟลูออโรคาร์บอน (PFCs) ที่เป็นพิษและตกค้างในสิ่งแวดล้อมยาวนาน (2)

   

• ผ้าชีวภาพอัจฉริยะและผ้าซ่อมแซมตัวเอง (Bio-Functional & Self-Healing Textiles) ผ้าที่สามารถ ซ่อมแซมตัวเองจากรอยขาดหรือรูเล็กๆ กำลังกลายเป็นความจริง แนวทางแรกคือการฝังไมโครแคปซูลที่บรรจุสารเยียวยาไว้ในสารเคลือบ เมื่อผ้าเกิดความเสียหาย แคปซูลจะแตกออกและปล่อยสารออกมาเพื่อประสานรอยขาด (14) อีกแนวทางหนึ่งคือการใช้โพลิเมอร์ที่ออกแบบมาให้สามารถจัดเรียงตัวเองใหม่ได้เมื่อได้รับพลังงานกระตุ้น เช่น ความร้อนหรือแสง (14) นอกจากนี้ ยังมีแนวคิด “ผ้าชีวภาพอัจฉริยะ” ที่ฝังเอนไซม์หรือจุลินทรีย์ที่มีชีวิตไว้เพื่อทำหน้าที่บางอย่าง เช่น การย่อยสลายสารพิษที่สัมผัสกับเสื้อผ้า (15) หรือแม้กระทั่งการพัฒนาผ้าที่สามารถนำส่งยา วิตามิน หรือสารบำรุงผิวสู่ร่างกายได้อย่างต่อเนื่องและควบคุมได้ (16)

การพัฒนาเหล่านี้แสดงให้เห็นถึงการเปลี่ยนแปลงกระบวนทัศน์ที่สำคัญ SynBio ไม่ได้เป็นเพียงเครื่องมือในการสร้าง “สิ่งทดแทน” ที่ยั่งยืนสำหรับวัสดุแบบดั้งเดิมเท่านั้น แต่กำลังสร้าง “สสารที่ตั้งโปรแกรมได้” (Programmable Matter) รูปแบบใหม่ ที่มีคุณสมบัติและฟังก์ชันการทำงานที่เหนือกว่าสิ่งที่เคยมีมา การเปลี่ยนผ่านนี้ยกระดับคุณค่าของผลิตภัณฑ์จากแค่ความยั่งยืนไปสู่ประสิทธิภาพที่เหนือกว่า ซึ่งเป็นปัจจัยสำคัญที่จะขับเคลื่อนการยอมรับในตลาดและการลงทุนในระยะยาว

กรณีศึกษาบริษัทชั้นนำระดับโลก

บริษัทจำนวนมากกำลังแข่งขันกันเพื่อชิงความเป็นผู้นำในตลาดวัสดุชีวภาพแห่งอนาคต โดยแต่ละแห่งมีเทคโนโลยีและกลยุทธ์ที่แตกต่างกันไป

ผู้สร้างสรรค์เส้นใย (Fiber Innovators)

• Spiber (ญี่ปุ่น/ไทย) ผู้นำด้านการผลิตเส้นใยโปรตีนจากการหมักภายใต้แบรนด์ Brewed Protein™ ซึ่งมีคุณสมบัติหลากหลายและปรับแต่งได้ Spiber ได้ร่วมมือกับแบรนด์ดังอย่าง The North Face และที่สำคัญที่สุดคือการตัดสินใจลงทุนสร้างโรงงานผลิตเชิงพาณิชย์ขนาดใหญ่ที่สุดในโลกที่จังหวัดระยอง ประเทศไทย ซึ่งถือเป็นหมุดหมายสำคัญของอุตสาหกรรม (7) ในปี 2025 Spiber ได้รับการยกย่องอย่างสำคัญจาก TIME Magazine ในฐานะหนึ่งใน ‘World’s Top GreenTech Companies of 2025’ อันดับที่ 22 ในหมวด Circular Economy (17) โรงงานในไทยยังได้รับการรับรองมาตรฐาน ISO 9001:2015 และ ISO 14001:2015 ในเดือนมีนาคม (18) นอกจากนี้ บริษัทยังขยายการร่วมมือไปยังตลาดยุโรป (20) ให้ความร่วมมือกับToyota สำหรับการตกแต่งภายในรถยนต์ (24)  และเข้าร่วม Expo 2025 Osaka (19) แสดงให้เห็นถึงการเติบโตอย่างต่อเนื่องและการนำนวัตกรรมสู่ตลาดโลก

ตัวอย่างเส้นใยจากบริษัท Spiber

(ภาพจาก Spiber รังสรรค์นวัตกรรมใหม่ ด้วยแรงบันดาลใจจากใยแมงมุม สู่เส้นใยโปรตีนสังเคราะห์ – mediator)

• MycoWorks (สหรัฐอเมริกา) มุ่งเน้นไปที่ตลาดหนังเทียมระดับหรูจากไมซีเลียมภายใต้แบรนด์ Reishi™ โดยใช้กระบวนการที่เป็นกรรมสิทธิ์เฉพาะเรียกว่า “Fine Mycelium” ซึ่งช่วยให้สามารถควบคุมคุณสมบัติของวัสดุได้อย่างแม่นยำ บริษัทประสบความสำเร็จในการระดมทุนรอบ Series C ได้สูงถึง 125 ล้านดอลลาร์สหรัฐในปี 2022 สะท้อนให้เห็นถึงความเชื่อมั่นของนักลงทุนอย่างมหาศาล (8) ปัจจุบันได้เปิดโรงงานเชิงพาณิชย์แห่งแรกของโลก สำหรับ Fine Mycelium ตั้งอยู่ใน Union, South Carolina ขนาด 136,000 ตารางฟุต (21)

   

• Modern Meadow (สหรัฐอเมริกา) เป็นผู้นำด้านหนังชีวภาพที่ผลิตจากคอลลาเจนที่แสดงออกโดยยีสต์ดัดแปลงพันธุกรรม บริษัทมุ่งเน้นการพัฒนาวัสดุที่สามารถแข่งขันด้านต้นทุนกับหนังแท้ได้ ซึ่งเป็นปัจจัยสำคัญในการเข้าถึงตลาดในวงกว้าง⁷ ปัจจุบันได้ประกาศความสามารถในการผลิต BIO-VERA® มากกว่า 500,000 ตารางเมตรต่อปี (22) และมีความร่วมมือกับ Mercedes-Benz สำหรับพัฒนาหนังทางเลือกในรถยนต์ (23)

   

ผู้ปฏิวัติการย้อมสี (Dyeing Revolutionaries)

• Colorifix (สหราชอาณาจักร) โดดเด่นในด้านการย้อมสีด้วยจุลินทรีย์ เทคโนโลยีของบริษัทแสดงให้เห็นถึงการลดการใช้น้ำ พลังงาน และสารเคมีได้อย่างมีนัยสำคัญ และถูกออกแบบมาให้เป็น การแก้ปัญหาแบบดรอปอิน (drop-in solution) ที่สามารถใช้งานกับเครื่องจักรย้อมผ้าที่มีอยู่เดิมได้ทันที ซึ่งช่วยลดอุปสรรคในการนำไปใช้สำหรับโรงงานสิ่งทอ (11)

   

• บริษัทนวัตกรรมอื่นๆ Tinctorium Bio (สหรัฐอเมริกา) กำลังพัฒนาการผลิตสีย้อมคราม (Indigo) จากแบคทีเรียเพื่ออุตสาหกรรมเดนิม (5) ขณะที่ Pili bio (ฝรั่งเศส) ใช้เอนไซม์ในการผลิตสีย้อมและเม็ดสี (5) และ Huue (สหรัฐอเมริกา) ก็เป็นอีกหนึ่งผู้เล่นที่น่าจับตามองในตลาดนี้

   

ตารางที่ 1: ภาพรวมบริษัทชีววิทยาสังเคราะห์ในอุตสาหกรรมสิ่งทอระดับโลก

ชีววิทยาสังเคราะห์ (SynBio) ได้พิสูจน์ให้เห็นแล้วว่าไม่ใช่เพียงกระแสทางวิทยาศาสตร์ชั่วครู่ แต่เป็นพลังขับเคลื่อนการเปลี่ยนแปลงกระบวนทัศน์ครั้งสำคัญ ที่มีศักยภาพในการแก้ไขปัญหาสิ่งแวดล้อมที่ฝังรากลึกในอุตสาหกรรมสิ่งทอ เทคโนโลยีนี้กำลังนำพาเราออกจากยุคของการผลิตที่พึ่งพาทรัพยากรที่ใช้แล้วหมดไปและสร้างมลพิษ ไปสู่อนาคตที่วัสดุสามารถถูก “เพาะเลี้ยง” ขึ้นมาได้อย่างยั่งยืน เป็นวงจร และมีคุณสมบัติที่เหนือกว่าเดิม ตั้งแต่เส้นใยที่แข็งแกร่งดุจเหล็กกล้าไปจนถึงสีย้อมที่ผลิตจากจุลินทรีย์ในถังหมัก SynBio กำลังถักทอความเป็นไปได้ใหม่ๆ ให้กับสิ่งที่เราสวมใส่ในทุกๆ วัน

อย่างไรก็ตาม การเดินทางสู่อนาคตนี้ยังคงเต็มไปด้วยความท้าทาย การจะนำนวัตกรรมเหล่านี้จากห้องปฏิบัติการไปสู่ตู้เสื้อผ้าของผู้บริโภคทั่วโลกได้นั้น จำเป็นต้องเอาชนะอุปสรรคสำคัญในด้านต้นทุนที่ยังสูง การขยายขนาดการผลิตในระดับอุตสาหกรรม และการสร้างห่วงโซ่อุปทานวัตถุดิบที่ยั่งยืนอย่างแท้จริง นอกจากนี้ ทุกภาคส่วนจำเป็นต้องมีความตระหนักและดำเนินการอย่างระมัดระวังเพื่อหลีกเลี่ยงการ “ฟอกเขียว” (Greenwashing) และป้องกันไม่ให้เกิดปัญหาสิ่งแวดล้อมรูปแบบใหม่ขึ้นมาทดแทนปัญหาเดิม (15) ความสำเร็จต้องอาศัยมุมมองที่รอบด้าน การวิจัยที่โปร่งใส และการกำกับดูแลที่รัดกุม

สำหรับประเทศไทย นี่คือช่วงเวลาแห่งโอกาสครั้งสำคัญที่มาบรรจบกันอย่างพอดิบพอดี ประเทศไทยไม่ได้เริ่มต้นจากศูนย์ แต่มีสินทรัพย์เชิงยุทธศาสตร์ที่พร้อม ทั้งความอุดมสมบูรณ์ของทรัพยากรชีวภาพ ฐานอุตสาหกรรมสิ่งทอที่แข็งแกร่ง และกรอบนโยบาย BCG ที่ให้การสนับสนุนอย่างชัดเจน การวางยุทธศาสตร์ที่ชาญฉลาด โดยมุ่งเน้นการเป็น “ผู้ขับเคลื่อน” (Enabler) ของห่วงโซ่อุปทาน SynBio โลก ผ่านการเป็นศูนย์กลางการผลิตวัตถุดิบชีวภาพและการให้บริการการหมักระดับอุตสาหกรรม จะทำให้ประเทศไทยสามารถก้าวข้ามการเป็นเพียงผู้รับจ้างผลิตปลายน้ำ ไปสู่การเป็นผู้เล่นที่มีบทบาทสำคัญและขาดไม่ได้ในอุตสาหกรรมแห่งอนาคตนี้

ความสำเร็จไม่ได้ขึ้นอยู่กับเทคโนโลยีเพียงอย่างเดียว แต่ขึ้นอยู่กับการลงมือปฏิบัติ การลงทุนเชิงกลยุทธ์ และความร่วมมือระหว่างภาครัฐ ภาคอุตสาหกรรม ภาคการศึกษา และภาคการเงิน หากทุกภาคส่วนสามารถทำงานร่วมกันได้อย่างไร้รอยต่อ ประเทศไทยไม่เพียงแต่จะสามารถเข้าร่วมการปฏิวัติสิ่งทอชีวภาพครั้งนี้ได้ แต่ยังมีศักยภาพที่จะก้าวขึ้นเป็นศูนย์กลางที่สำคัญแห่งหนึ่งในการกำหนดทิศทางและสร้างอนาคตที่ยั่งยืนให้กับอุตสาหกรรมสิ่งทอของโลกได้อย่างแท้จริง

References

1. Chen J. Advances in bio-based fibers [Internet]. International Fiber Journal | Fibers, Filaments & Processing Solutions. International Fiber Journal; 2023 [cited 2025 Jul 18]. Available from: https://www.fiberjournal.com/advancesin-bio-based-fibers/

2. Themillsfabrica.com. [cited 2025 Jul 18]. Available from: https://www.themillsfabrica.com/wp-content/uploads/2021/07/Synthetic-Biology-Opportunities-in-Fashion-food-The-Mills-Fabrica-2021.pdf

3. Pulkkis N. Sustainable dyes with Synthetic biology [Internet]. CYSS. 2022 [cited 2025 Jul 18]. Available from: https://www.cyss.fi/post/sustainable-dyes-with-synthetic-biology

4. November. Thread lightly: Biofabrication and the end of fast fashion – SynBioBeta [Internet]. Synbiobeta.com. [cited 2025 Jul 18]. Available from: https://www.synbiobeta.com/read/thread-lightly-biofabrication-and-the-end-of-fast-fashion

5. Geneticliteracyproject.org. [cited 2025 Jul 18]. Available from: https://geneticliteracyproject.org/2019/09/24/sustainable-dyes-and-fabrics-created-through-synthetic-biology-promise-to-revolutionize-fashion-industry/

6. Fibershed.org. [cited 2025 Jul 18]. Available from: https://fibershed.org/wp-content/uploads/2018/09/ETC_SynbioFabricsReport_8Fsm.pdf

7. Cleantech.com. [cited 2025 Jul 18]. Available from: https://www.cleantech.com/where-synthetic-biology-meets-textiles/

8. Exploring biofabricated textiles [Internet]. Deekontextile.com. [cited 2025 Jul 18]. Available from: https://www.deekontextile.com/innovation/exploring-biofabricated-textiles.html

9. Top 5 Biofabric Startups that are Leading the Way towards Ethical Fashion in 2025 [Internet]. Scispot.com. [cited 2025 Jul 18]. Available from: https://www.scispot.com/blog/5-biofabric-startups-that-are-leading-the-way-towards-ethical-fashion

10. Tackling microplastics: fashion brands explore bio-based alternatives to elastane [Internet]. Materiom.org. [cited 2025 Jul 18]. Available from: https://www.materiom.org/resources/tackling-microplastics-fashion-brands-explore-bio-based-alternatives-to-elastane

11. Coloring outside the lines: Microbes meet modern fashion – SynBioBeta [Internet]. Synbiobeta.com. [cited 2025 Jul 18]. Available from: https://www.synbiobeta.com/read/coloring-outside-the-lines-microbes-meet-modern-fashion

12. Vogue. Bacteria dye revolutionising the textile industry [Internet]. Vogue Institute. 2024 [cited 2025 Jul 18]. Available from: https://www.voguefashioninstitute.com/bacteria-dye-revolutionising-the-textile-industry/

13. Mouro C, Gomes AP, Costa RV, Moghtader F, Gouveia IC. The sustainable bioactive dyeing of textiles: A novel strategy using bacterial pigments, natural antibacterial ingredients, and deep eutectic solvents. Gels [Internet]. 2023;9(10). Available from: http://dx.doi.org/10.3390/gels9100800

14. Self Repairing Textiles [Internet]. Fibre2fashion.com. Fibre2Fashion; 2014 [cited 2025 Jul 18]. Available from: https://www.fibre2fashion.com/industry-article/7447/self-repairing-textiles-mending-its-way-into-future

15. Heyse P, De Vilder I, Vanneste M. Smart durable and self-healing textile coatings. In: Active Coatings for Smart Textiles. Elsevier; 2016. p. 55–80.

16. Massella D, Argenziano M, Ferri A, Guan J, Giraud S, Cavalli R, et al. Bio-functional textiles: Combining pharmaceutical nanocarriers with fibrous materials for innovative dermatological therapies. Pharmaceutics [Internet]. 2019;11(8):403. Available from: http://dx.doi.org/10.3390/pharmaceutics11080403

17. World’s Top GreenTech Companies of 2025 [Internet]. TIME. Time; 2025 [cited 2025 Aug 20]. Available from: https://time.com/collection/worlds-top-greentech-companies-of-2025/

18. Spiber (Thailand) Ltd. achieves ISO 9001:2015 and ISO 14001:2015 certification [Internet]. Spiber.inc. 2015 [cited 2025 Aug 20]. Available from: https://spiber.inc/en/news/spiber-thailand-ltd-achieves-iso-90012015-and-iso-140012015-certification

19. T-shirts and sweatshirts made with Brewed Protein^TM fiber by five Wakayama-based manufacturers to be showcased at Expo 2025 Osaka, Kansai, Japan [Internet]. Spiber.inc. 2025 [cited 2025 Aug 20]. Available from: https://spiber.inc/en/news/special-items-made-with-brewed-protein-fiber-to-be-showcased-at-expo-2025-osaka

20. Spiber Inc. Spiber Inc. and Iris van Herpen Unite for a Visionary Collaboration at Paris Haute Couture Fashion Week AW2025 [Internet]. Prnewswire.com. 2025 [cited 2025 Aug 20]. Available from: https://www.prnewswire.com/apac/news-releases/spiber-inc-and-iris-van-herpen-unite-for-a-visionary-collaboration-at-paris-haute-couture-fashion-week-aw2025-302499879.html

21. Ewen L. MycoWorks releases details on new commercial-scale plant [Internet]. Retail Dive. 2023 [cited 2025 Aug 20]. Available from: https://www.retaildive.com/news/MycoWorks-new-facility-south-carolina/690439/

22. The Materials: Why Modern Meadow’s Bio-Vera can become a next-gen leather [Internet]. the-spin-off.com. 2025 [cited 2025 Aug 20]. Available from: https://www.the-spin-off.com/news/stories/The-Materials-Why-Modern-Meadows-Bio-Vera-is-an-alternative-to-leather-18840

23. Modern Meadow Enters Development Partnership with Mercedes-Benz: Leather Alternative for CONCEPT AMG GT XX Technology Program [Internet]. Prnewswire.com. Cision PR Newswire; 2025. Available from: https://www.prnewswire.com/news-releases/modern-meadow-enters-development-partnership-with-mercedes-benz-leather-alternative-for-concept-amg-gt-xx-technology-program-302490256.html

24. A Land Cruiser Prado featuring Spiber’s Brewed Protein^TM fibers in its interior to be displayed at Japan Mobility Show 2023. [Internet]. Spiber.inc. 2023 [cited 2025 Aug 20]. Available from: https://spiber.inc/en/news/cordeby_tnf_spiber